MÃœZÄ°K HAKKINDA NOTLAR

Konfüçyüs (M.Ö 552-479) müzik hakkında Büyük Bilgi ve Müzik Hakkında Notlar adlı kitabında ÅŸunları söylemektedir. “Bütün sesler dimaÄŸdan çıkar. Dimağın çalışaması dış etkilerle olur. Duygular içten geldiÄŸi zaman ses halinde kendilerini gösterirler. Bu seslerin bir sıra haline konulmasına ton denir. Müzik tonların bir hasılasıdır. Ses bilip de ahengi bilmeyenler hayvanlardır. Tonu bilip de müzikten anlamayanlar insanlardır. Bozulmaya yüz tutmuÅŸ bir memleketin sesi, kederli ve düşüncelidir. Müzik birlik vücuda getirir. MüziÄŸin hakim olduÄŸu yerde bir yakınlık vardır. Müzik, mukaddes insanlara neÅŸe verir ve insanların kalplerini iyileÅŸtiren bir ÅŸeydir. Fazilet, insan yaradılışının temelidir, müzik ise, faziletin temelidir. İçte bir hareket uyandıran ÅŸey müzik, dışta hareket yapan ÅŸey merasimlerdir.”

Eflatun (427-437) Sokrates’in öğrencisidir. Devlet adlı kitabında müzik konusunda ÅŸunları söylemektedir:

“Ä°nsan ruhunun yetiÅŸmesi için gerekli yol müziktir, bedenin yetiÅŸmesi içinse idmandır.” Melodi; söz, makam ve ritmin karışımıdır. Kahramanlık için bir makam, alçak gönüllülük için bir makam kafidir. Müzik eÄŸitimi, içi dışı birbirine uyan düzenli kiÅŸiler yaratır, kiÅŸiye bilgelik, yaratıcılık ve yiÄŸitlik kazandırır. Müzik, insan düşüncesine düzen verir. MüziÄŸin insanı götüreceÄŸi yer güzellik sevgidir.

Tanburi Cemil (1873-1916) Rehberi Musiki adlı kitabının önsözünde müzik konusunda şunları söylemektedir:

“Müzik güzel sanatlardan birisidir, ruhumuzun görüntüsüdür. Bütün sanat ÅŸekilleri gibi müzik de her ÅŸeyden önce ruhun güzel bir ifadesi ve bütün içten duygularımızın, içimize doÄŸup meydana çıkan arzularımızın, ruhumuzun görüntüsüdür. Ä°kinci derecede bir sentez oluÅŸturmadır. Ezgilerin oluÅŸması ve sentez haline getirilmesi sanatçıya ve bize eÅŸsiz bir zevk verir. Müzik ancak üçüncü derecede bir konunun dıştan taklit ve temsil aracı olabilir. Müzikte ruhun tercümanı olma kabiliyeti vardır. Bu tercüme aracı, “ses” ve “ezgi”den ibarettir.”

Ahmet Adnan Saygun da müziği şöyle tarif etmektedir:

“Musiki kelimelerle anlatılması mümkün olmayan duygularımızı, bu duygu ve heyecanları sezdirecek, duyuracak tarzda tertiplenmiÅŸ sesler vasıtasıyla baÅŸka ruhlara aksettirme sanatıdır. KonuÅŸma dili ile musiki dili arasında bir baÄŸ vardır. Her ikisi de ses temeline dayanır. Musiki dilinde de sesler bir takım cümleler halinde tertiplenir. Musiki dilinin harfleri olan sesleri birbirinden ayıran ÅŸey, bu seslerin birbirine göre, daha ince veya daha kalın olmasıdır.”

Müziğin bilimsel verilere göre açıklaması da aşağıdaki gibidir:

Müzik tek tek sesler demek değildir. Birçok sesin birbirini izlemesi ve birbirleriyle binişmesi sonunda ortaya çıkan bir etkinliktir. Müzikte kullanılan seslerin perdeleri de rastgele değildir. Aralarında bazı doğal ilişkiler vardır. Bütün bu ilişkiler beyinde analiz edilir, depolanır ve diğer bilgilerle karşılaştırılır. Müzik ancak bundan sonra algılanmış olur. Beyindeki bu yüksek dereceli işlemler, henüz tam olarak açıklanamamıştır.

Abdullah Åževki Öztekin’in Atatürk’ün SevdiÄŸi Åžarkılar, Türküler ve MarÅŸlar kitabından alınmıştır.