Theseus’un Gemisi: CHP ve Memleket Partisi
“Theseus’un Gemisi” düşünce deneyi, özünde süreklilik ve değişim arasındaki ilişkiyi sorgulayan bir paradokstur.
Filozofları büyüleyen düşünce şu : Theseus’un Gemisinin kalasları ve orijinal parçalardan hiçbiri kalmayana kadar değiştirilirse, bu hala aynı gemi midir?
Felsefeci Michael Rea : “Gemiyi kullananlar, ‘Evet, bu aynı gemi! Yıllardır yelken açıyoruz ve kullanmaya devam ediyoruz’ diyeceklerdir.”
Felsefeci Michael Rea devam etti: “Ama orijinal gemiyi yeniden toplamak isteyen birini hayal edebilirsiniz” “Gidip tüm orijinal kalasları ve parçaları topluyor, yeniden yapıyor ve ‘Bende Theseus’un gemisinin orijinali var!’ diyor. Öyleyse soru şu ki, gerçek gemi hangisi?”
O zaman şunu soralım:
CHP içerisinde Muharrem İnce gibi Atatürkçü kişilere ağır mobbing uygulanması sonucu CHP dışına atılan Muharrem İnce’nin kurduğu Memleket partisi mi Atatürk çizgisin de CHP’mi?
Bu düşünce deneyini Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin kurucusu olan Mustafa Kemal Atatürk‘ün yol gösterici fikirleri üzerinden uygulamak, ilginç bir analoji sunabilir.
CHP, Atatürk’ün liderliği altında Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini atan ve Türkiye’yi çağdaşlaşma yolunda ilerletmeyi amaçlayan bir siyasi partidir. Atatürk, Türkiye’yi daha güçlü bir ulus devletine dönüştürmek ve demokratik değerleri benimsetmek için CHP’yi kurmuştur.
Atatürk’ün liderliğindeki CHP, Türkiye’yi cumhuriyetçi, laik, demokratik ve hukukun üstünlüğüne dayalı bir devlet yapısıyla yeniden inşa etmiştir. Parti, toplumu modernleştirmek ve Batı standartlarında bir demokrasi oluşturmak için yoğun bir şekilde çalışmıştır. Ancak zamanla toplumun beklentileri, siyasi ve sosyal dinamikler değişmiştir. Bu değişimler, CHP’nin de kendisini sürekli yenilemesini ve dönüşmesini gerektirmiştir.
CHP’nin varlığı, kurucu değerlerine bağlılıkla birlikte, toplumun ihtiyaçlarına uyum sağlayacak şekilde değişim ve dönüşüm geçirmesi gerektiğini gösterir. Parti, Atatürk’ün öncülük ettiği değerlerden sapmadan, toplumun değişen beklentilerine cevap verebilmelidir. Bu noktada, Theseus’un Gemisi düşünce deneyindeki soruyla benzer bir soru CHP’ye de yönlendirilebilir: “CHP, zaman içindeki değişimlerle birlikte, orijinal amacını ve değerlerini koruyabilmekte midir?, bu değişimler CHP’yi ne ölçüde CHP yapan değerlerden uzaklaşmıştır?”
Atatürk‘ün “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh” ilkesi gibi CHP’nin temel değerleri, partiye yol göstermeye devam etmelidir. Parti, laiklik ilkesini koruyarak toplumsal barışı ve farklı kültürlerin bir arada yaşamasını sağlamalıdır. Aynı şekilde, cumhuriyetçilik ve demokrasi ilkelerine bağlılık, CHP’nin politikalarını belirlerken halkın iradesini merkeze koymasını gerektirir. Hukukun üstünlüğü ilkesi, adaletin herkese eşit şekilde uygulanmasını sağlar ve CHP’nin bu konuda aktif bir rol oynamasını gerektirir.
Ancak, toplumun ihtiyaçları ve çağın gereklilikleri doğrultusunda CHP’nin politikaları, stratejileri ve yöntemleri zaman içinde değişebilir ve gelişebilir. CHP, toplumun değişen beklentilerine yanıt verebilmek için yenilikçi politikalar geliştirmeli, gençlerin ve kadınların siyasete katılımını teşvik etmeli ve teknolojik gelişmeleri yakından takip ederek çağın gerektirdiği değişimlere ayak uydurmalıdır.
Bu değişimler, CHP‘nin Theseus’un Gemisi‘ndeki gibi orijinal varlığını korumasını ve toplumun değişen beklentilerine cevap verebilmesini sağlayabilir. Ancak bu süreçte, parti, kurucu değerlerinden sapmadan, Atatürk’ün ilkeleri ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin temel idealleriyle uyumlu bir şekilde hareket etmelidir.
CHP, sürekli değişen toplumsal ve siyasi dinamiklere uyum sağlayarak, orijinal değerlerine bağlı kalarak ve toplumun beklentilerini karşılayarak varlığını sürdürebilir. Bu sayede CHP, Türkiye’nin demokratik, laik ve çağdaş bir geleceğe yönelmesinde önemli bir rol oynamaya devam edebilir.